fbpx
poniedziałek, 11 marca, 2024
  • Usługi remontowe: Łazienka Kuchnia Poddasze
Strona głównaDZIECKOWitaminy niezbędne w ciąży

Witaminy niezbędne w ciąży

-

Wspieranie rozwoju dziecka rozpoczyna się już w momencie poczęcia (często nawet wcześniej, gdy kobieta przygotowuje się do zajścia w ciążę). Znaczenie w tym okresie ma dieta przyszłej matki, głównie spożywane lub przyjmowane witaminy. Utrzymywanie właściwego poziomu witamin, a także makroelementów w ciąży jest istotne dla zmniejszenia ryzyka komplikacji w rozwoju prenatalnym oraz podczas porodu. Wpływa ponadto na zdrowie i samopoczucie samej kobiety — bo o matce nie wolno zapominać.

Niedostateczna ilość minerałów i witamin w pożywieniu ciężarnej powoduje, że zmniejsza się ich pula dla rozwijającego się maleństwa. Ważna jest nie tylko ilość dostarczanych składników, ale i ich jakość.

Niedobór niektórych minerałów i witamin może stać się przyczyną niedokrwistości matki we wczesnym okresie ciąży, skłonności do bolesnych skurczów kończyn, a także powodować niektóre nieprawidłowości w przebiegu ciąży, w tym przedwczesny poród bądź niską masę urodzeniową dziecka. Nadmiar składników odżywczych potrafi być jednak równie niekorzystny. Dlatego specjalną dietę zawsze należy skonsultować z lekarzem bądź doświadczonym dietetykiem.

Witaminy odgrywają ważną rolę w utrzymaniu pełnego zdrowia. Można je podzielić na dwie grupy:

  • rozpuszczalne w tłuszczach i mające tendencję do gromadzenia się w organizmie, czyli witaminy A, D, E, K;
  • rozpuszczalne w wodzie, wymagające częstego uzupełniania w organizmie (z wyjątkiem witaminy B12), czyli grupa witamin B i witamina C.

Wszystkie witaminy w ciąży są potrzebne, chociaż ich mechanizm działania nie jest precyzyjnie zrozumiały. Dla kobiet spodziewających się dziecka szczególnie zalecane są jednak witaminy z grupy B, zwłaszcza kwas foliowy oraz B6.

Kwas foliowy (witamina B9) i witaminy z grupy B

Ważnym składnikiem diety, o którym najwięcej się wspomina i który zaleca każdy lekarz jeszcze przed poczęciem, jest kwas foliowy (lub foliany). To niezwykle ważny składnik w życiu kobiety i jej poczętego dziecka.

Kwas foliowy odpowiada za:

  • budowę prawidłowych krwinek czerwonych, niezbędnych do syntezy koniecznych do życia składników;
  • procesy związane z podziałem komórkowym oraz syntezą białek;
  • rozwój ośrodkowego układu nerwowego.

Długofalowy niedobór kwasu foliowego może stać się przyczyną chorób układu krążenia (choroba wieńcowa, miażdżyca, nadciśnienie, anemia) lub problemów neurologicznych (bezsenności, roztargnienia, problemów z pamięcią, stanów niepokoju, lęków czy nawet depresji).

Często, kiedy organizm nieprawidłowo przyswaja kwas foliowy, należy stosować odpowiedni jego zamiennik. Z kolei kobiety przyjmujące leki zmniejszające wchłanianie się kwasu foliowego z przewodu pokarmowego (np. niektóre leki przeciwpadaczkowe) powinny przyjmować większe dawki tej witaminy, po konsultacji z lekarzem.

Metabolizm kwasu foliowego wspomagają witaminy B6 oraz B12 (zalecana wegetariankom).

Witaminy z grupy B odpowiadają za:

  • podziały komórkowe (rozwój organizmu);
  • przemiany hormonalne (np. w przebiegu ciąży);
  • zdrowie skóry i oczu (B2);
  • rozwój układu krwionośnego — B12 (zmniejszają ryzyko wad serca — wit. PP, B6).

Główne źródła występowania tych witamin: ziarna zbóż, brukselka, kalafior, szpinak, jarmuż, pomarańcze, banany, awokado, mięso, mleko, jaja, kasze, ryby, drożdże, czekolada, podroby.

Witamina A

Nazywana bywa także retinolem, beta-karotenem, akseroftolem oraz prowitaminą A. Jej niedobór jest bardzo rzadki, łatwo natomiast o przedawkowanie, co grozi wieloma powikłaniami i poważnymi wadami wrodzonymi dziecka.

Witamina A odpowiada za:

  • prawidłowy rozwój narządu wzroku;
  • metabolizm białek i hormonów steroidowych;
  • naturalną odporność organizmu;
  • tworzenie i dojrzewanie tkanek nabłonkowych (m.in. skóry, błon śluzowych);
  • wzrost chrząstek i kości (w tym zębów).

Ponadto stanowi ona skuteczną i naturalną broń w walce z rozstępami, przebarwieniami, bliznami. Nie powinna być jednak stosowana dodatkowo bez zalecenia lekarza, szczególnie w I trymestrze ciąży, ponieważ jej nadmiar może być przyczyną nieprawidłowego rozwoju dziecka.

Główne źródła występowania witaminy A: mięso, mleko, masło, ryby, żółtko jajka, marchew, pomidory, żółte warzywa (dynia), ciemnozielone warzywa liściaste (sałata, szpinak), tran, śmietana, śliwki, morele.

Witamina D

Witaminy D w organizmie człowieka można zaliczyć do witamin lub prohormonów. Są to związki chemiczne z grupy steroidów wykazujące działanie przeciwkrzywiczne. Spośród nich największe znaczenie dla człowieka mają witamina D3 (cholekalcyferol) i D2 (ergokalcyferol).


Witamina D odpowiada za:

  • poziom wapnia w organizmie i prawidłowe uwapnienie kości;
  • powstawanie związków potrzebnych do budowania kości;
  • wchłanianie fosforu.

U kobiet spodziewających się dziecka niedobór witaminy D bywa przyczyną stanu przedrzucawkowego, bakteryjnych zakażeń pochwy lub osteoporozy. Prowadzi również do znacznego wzrostu (bo aż o 45 razy) ryzyka wystąpienia cukrzycy ciężarnych. W okresie ciąży zwiększa się zatem zapotrzebowanie na tę witaminę, ale zwykle wystarcza odpowiednia dieta dla jego zaspokojenia.

Należy jednak pamiętać, że nadmiar witaminy D, chociaż rzadko spotykany, może być szkodliwy dla dziecka i matki — prowadzi do tworzenia złogów nerkowych (kamica nerkowa), a także niewydolności nerek. U dzieci zaobserwowano z kolei opóźnienia w rozwoju psychomotorycznym.

Główne źródła witaminy D: promieniowanie ultrafioletowe (światło słoneczne), ryby (śledzie, sardynki, makrele), wątroba, masło, jaja i mleko.

Witamina E

Zwana jest witaminą płodności i młodości. Należy do grupy związków określanych mianem tokoferoli. Wykazuje silne działanie antyoksydacyjne, przeciwdziała starzeniu się organizmu oraz bezpłodności. Jest niezbędna do prawidłowego przebiegu ciąży.

Witamina E odpowiada za:

  • ochronę komórek przed szybkim starzeniem się i niszczeniem;
  • ochronę błon komórkowych przed wolnymi rodnikami;
  • hamowanie utleniania cholesterolu LDL (przeciwdziałanie tworzeniu się blaszki miażdżycowej);
  • prawidłowe działanie układu rozrodczego (w tym płodność u mężczyzn);
  • prawidłowy przebieg ciąży;
  • odpowiednią ilość czerwonych krwinek.

Witamina E w suplementach diety zwykle jest połączona z witaminą A, ponieważ zapobiega jej utlenianiu. Wykazuje ponadto działanie przeciwnowotworowe, a jej wysokie dawki obniżają komórkowy stres oksydacyjny, poprawiając działanie insuliny i normując poziom glukozy we krwi.

Główne źródła występowania witaminy E: oleje roślinne, kiełki nasion, warzywa zielone, kasze, jajka, nasiona słonecznika, orzechy, algi.

Zdrowa dieta, nie tylko w ciąży, wymaga, by posiłki były urozmaicone i bogate w witaminy oraz składniki mineralne. Istotnym elementem diety kobiet spodziewających się dziecka są także makroelementy, takie jak: żelazo, magnez, wapń czy jod.

Maryla Błońska
Matka trójki dzieci lubiąca podróże, książki oraz życie w zgodzie z naturą. Studia edytorskie i logopedyczne wykreowały jej pasję, którą jest język zarówno pisany, jak i mówiony. Fascynuje się skuteczną edukacją i wpływem otoczenia na człowieka. Czynnie wykorzystuje to w pracy, dokształcając się z zakresu wspierania rozwoju dzieci, neurodydaktyki, neurologopedii i grafiki.
- Advertisment -

Przeczytaj róznież

Zakup mieszkania z rynku pierwotnego, czy wtórnego? Które mieszkanie warto wybrać?

Czy lepiej kupić mieszkanie na rynku wtórnym, czy pierwotnym To jedno z najczęstszych pytań zadawanie przez osoby poszukujące nowego domu. Zarówno nowe, jak i...

Zalety życia na Jana Kazimierza – co oferują nowe mieszkania w tej okolicy?

Centrum Woli to okolica uznawana przez wielu za jedną z najlepszych do zamieszkania. Można liczyć tutaj na wiele nowoczesnych udogodnień, dużo zieleni i bliski dojazd do...

Odkryj atrakcje sportowe w Poznaniu

Stolica Wielkopolski to miasto o bogatej historii i kulturze, które zaskakuje również różnorodnością atrakcji dla miłośników aktywnego spędzania czasu. Niezależnie od tego, czy jesteś...

Potrzebujesz wsparcia w odchudzaniu? Sprawdź suplementy diety wspomagające odchudzanie

W dzisiejszych czasach, gdy tempo życia staje się coraz szybsze, wiele osób boryka się z problemem nadwagi i otyłości. Właściwe odżywianie i aktywność fizyczna...

Opony nowe czy używane? Podpowiadamy!

Wybór między nowymi a używanymi oponami to dylemat, który ma wielu kierowców podczas planowania wymiany ogumienia w swoim pojeździe. Każda opcja ma swoje zalety...

Na co zwrócić uwagę, wybierając lawetę samochodową?

Prowadzisz działalność związaną z przewożeniem uszkodzonych aut? Poszukujesz sprawdzonego sprzętu, który pozwoli Ci legalnie transportować rozmaite modele samochodów? Bezpieczny załadunek pojazdów i maszyn wymaga...